Инфляция, девальвация и диктатура денег
Диктатура денег — Змагацца з інфляцыяй ўлады будуць з дапамогай дыктатуры
Антыінфляцыйных праграма Аляксандра Лукашэнкі сёння.
Улады прагназуюць бліжэйшыя пяць гадоў інфляцыю знізіць да мінімальнага за ўсю суверэнную гісторыю Беларусі ўзроўню — 5%. Амбіцыйную задачу ўлады плануюць адолець з дапамогай грашовай дыктатуры.
Беларуская формула зніжэння інфляцыі
У якая сыходзіць пяцігодцы інфляцыя ў Беларусі вымяралася двух-і трохзнакавымі лічбамі. У гэтак званае 2011 годзе ў краіне назіралася гіперінфляцыя — спажывецкія кошты з-за рэзкай дэвальвацыі выраслі на 108,7%, у 2012-м інфляцыя склала 21,8%, у 2013-м -16,5%, у 2014-м — 16 , 2%.
У бягучым годзе, Нацыянальны банк чакае, што інфляцыя, нягледзячы на 40-працэнтную дэвальвацыю, складзецца на ўзроўні 16-20%. У чэрвені прадстаўнікі Нацбанка даказвалі, што згаданыя параметры па інфляцыі дасягальныя.
Эканамічныя ўлады рыхтуюць афіцыйны прагноз на наступную пяцігодку, закладваюць зніжэнне інфляцыі: у 2016-м інфляцыя скароціцца да 12%, у 2017-м складзе 9%, у 2018-м — 7%, у 2019-м — 6%, і ў 2020 -м апусціцца да 5%.
Дамагчыся зніжэння інфляцыі ўлады маюць намер за кошт кіравання грашовай масай. Такі механізм Кірыл Руды называў грашовай дыктатурай.
«Для зніжэння інфляцыі трэба кіраваць грашовай масай і скараціць шэраг дзяржпраграм», — казаў памочнік прэзідэнта.
Абедзве меры урадам і Нацбанкам задзейнічаны з мэтай запаволення тэмпаў росту спажывецкіх коштаў. Аб’ём фінансавання дзяржпраграм абмежаваны. Для кіравання грашовай масай запущенда рэжым так званага манетарнага таргетавання.
Запаволення інфляцыі спрыяе адміністрацыйны рэсурс.
«Адміністрацыйным кантролем за цэнамі удалося не дапусціць рэзкага скачка цэн пасля якая адбылася дэвальвацыі. Увесну ўлады адмовіліся ад павышэння рэгуляваных цэн на тавары і паслугі », — кажа эканаміст Антон Болточко.
На днях Міністэрства аховы здароўя забараніў медыцынскім установам павышаць тарыфы на платныя паслугі, якія аказваюцца насельніцтву.
Інфляцыйны навес, назапашаны ў бягучым годзе, рэалізуецца ў 2016-м
Прадстаўнікі Нацбанка падчас чэрвеньскай сустрэчы з эканамістамі прагаварыліся — тэмпы росту спажывецкіх коштаў будуць усё яшчэ (у параўнанні з іншымі краінамі) высокімі, але ніжэй, чым у 2015-м годзе.
Амбіцыйныя задачы запатрабуюць непапулярных рашэнняў
На ліпень, па дадзеных Мінфіна, запланаваны візіт у Мінск місіі Міжнароднага валютнага фонду, якая будзе разглядаць магчымасць выдзялення Беларусі новага крэдыту.
Новая крэдытная праграма МВФ з Беларуссю, калі пра яе бакі дамовяцца, будзе нацэлена на запаволенне інфляцыйных працэсаў у краіне, — мяркуе Дзмітрый Крук. Эксперт канстатуе, што ва ўладаў няма дакладнага разумення эканамічнай палітыкі на бліжэйшыя пяць гадоў.
Сітуацыя застаецца ў падвешаным стане.
З улікам гэтага эканамісты ня выказваюць вялікага даверу да макраэканамічных прагнозах на чарговую пяцігодку, пра якую сёння кажуць улады.
Зніжэнне інфляцыі запатрабуе згортвання дырэктыўнага крэдытавання эканомікі. У гэтым выпадку памер грашовай масы будзе адпавядаць задачы запаволення інфляцыйных працэсаў.
Зніжэнне аб’ёмаў крэдытавання прывядзе да паступовага адмірання неэфектыўных прадпрыемстваў. Суб’екты гаспадарання, якія не могуць працаваць без дзяржпадтрымкі, будуць скарачаць аб’ёмы вытворчасці, занятасці, пераглядаць наменклатуру выпускаемай прадукцыі або закрывацца.
Як на такое развіццё падзей будуць рэагаваць улады. Дзяржава, нягледзячы на цяжкасці прадпрыемстваў, не спяшацца ўключаць друкаваны станок і заліваць эканоміку рублямі. Аляксандр Лукашэнка, выступаючы на мінулым тыдні на нарадзе па ўнутрыпалітычных пытаннях, падкрэсліў, што грошай пад выбары ў гэтым годзе друкаваць не плануецца.
Да канца года ўлады захаваюць калянасць манетарнай палітыкі, і гэта будзе садзейнічаць зніжэнню інфляцыі, — лічыць Антон Болточко.
«Калі ўзнікнуць сур’ёзныя пагрозы для ўлады (у прыватнасці, сацыяльныя хваляванні на прадпрыемствах), тады будзе перагляд цяперашняй грашова-крэдытнай палітыкі. Друкаванне грошай дазволіць супакоіць на пэўны час сітуацыю ў эканоміцы, калі яна пачне выходзіць з-пад кантролю.
Пры такім сцэнары, лічыць эканаміст, інфляцыю і іншыя эканамічныя параметры могуць прынесці ў ахвяру дзеля захавання ў краіне сацыяльнай стабільнасці.
Доўгатэрміновай эканамічнай палітыкі, якой могуць давяраць прадпрыемствы і насельніцтва, пакуль не выпрацавана. Зрэшты, яе і раней не было. У 2011-2014 гадах ўлады прымалі тактычныя рашэнні, рэагуючы на эканамічныя праблемы па меры іх паступлення.
